ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહના પાર્થિવ દેહને દિલ્હીના મોતીલાલ નહેરુ માર્ગ પરના તેમના નિવાસસ્થાને રાખવામાં આવ્યો છે. ગઈકાલે રાત્રે એમ્સમાંથી તેમના પાર્થિવ દેહને અહીં લાવવામાં આવ્યો હતો. હવે આજે તેમના પાર્થિવ દેહને અંતિમ દર્શન માટે રાખવામાં આવશે જ્યાં ખાસ લોકોની સાથે સામાન્ય લોકો પણ તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપી શકશે. આવતીકાલે પૂર્વ પીએમના અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવી શકે છે. કોંગ્રેસ દ્વારા આજે તેની ઔપચારિક જાહેરાત કરવામાં આવશે. તેમના અંતિમ સંસ્કાર સંપૂર્ણ રાજ્ય સન્માન સાથે કરવામાં આવશે. કેન્દ્ર સરકારે પૂર્વ પીએમના નિધન પર સાત દિવસના રાષ્ટ્રીય શોકની જાહેરાત કરી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન, તમામ સરકારી સંસ્થાઓમાં ત્રિરંગો અડધો નમેલો રહેશે.
પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહે ગુરુવારે રાત્રે 92 વર્ષની વયે દિલ્હીની AIIMSમાં અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા. મનમોહન સિંહની તબિયત અચાનક બગડતાં તેમને દિલ્હી AIIMSની ઈમરજન્સીમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા. તેઓ બે વખત વડાપ્રધાન રહી ચૂક્યા છે. આવો જાણીએ કે પૂર્વ વડાપ્રધાનના અંતિમ સંસ્કારમાં પ્રોટોકોલ શું છે.
પૂર્વ PMના અંતિમ સંસ્કારમાં પ્રોટોકોલ શું છે?
1 ભારતમાં, ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાનના અંતિમ સંસ્કાર દરમિયાન વિશેષ રાજ્ય પ્રોટોકોલનું પાલન કરવામાં આવે છે. તેનો હેતુ દેશ પ્રત્યેના તેમના યોગદાન અને તેમના પદની ગરિમાનું સન્માન કરવાનો છે.
2 અંતિમ સંસ્કાર પહેલા પૂર્વ વડાપ્રધાનના પાર્થિવ દેહને ભારતના રાષ્ટ્રીય ધ્વજ એટલે કે ત્રિરંગામાં લપેટવામાં આવે છે.
૩ આ સિવાય અંતિમ સંસ્કાર દરમિયાન તેમને 21 તોપોની સલામી પણ આપવામાં આવે છે. આ સલામને ઉચ્ચતમ સ્તરના રાજ્ય સન્માનનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે.
4 પૂર્વ વડાપ્રધાનની છેલ્લી મુલાકાત વખતે સુરક્ષા અને પ્રોટોકોલનું ચુસ્તપણે પાલન કરવામાં આવે છે. તેમની અંતિમ યાત્રામાં સામાન્ય લોકોથી લઈને મહાનુભાવો અને રાજનેતાઓ ભાગ લે છે.
5 આ ઉપરાંત લશ્કરી બેન્ડ અને સશસ્ત્ર દળોના જવાનો પણ અંતિમ યાત્રામાં ભાગ લે છે અને પરંપરાગત કૂચ કરે છે.
ક્યા થઈ શકે છે અંતિમ સંસ્કાર ?
દેશના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાનોના અંતિમ સંસ્કાર દિલ્હીમાં વિશેષ સ્મારક સ્થળો પર કરવામાં આવે છે, જેમ કે જવાહર લાલ નેહરુ, ઇન્દિરા ગાંધી અને રાજીવ ગાંધીના અંતિમ સંસ્કાર રાજઘાટ સ્થળ પર કરવામાં આવ્યા હતા. સાથે જ ઘણા ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાનો માટે એક અલગ સમાધિ પણ બનાવવામાં આવે છે. જો કે, અંતિમ સંસ્કારની વિધિ મૃત વ્યક્તિ અને તેના પરિવારની ધાર્મિક માન્યતાઓ પર આધારિત છે.
સામાન્ય રીતે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાનોના અંતિમ સંસ્કાર દિલ્હીમાં થાય છે, પરંતુ ઘણા કિસ્સાઓમાં પ્રક્રિયા સંબંધિત વ્યક્તિના ગૃહ રાજ્યમાં પણ થઈ શકે છે. તેમના અંતિમ સંસ્કારમાં દેશના રાષ્ટ્રપતિ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ, વડાપ્રધાન, કેબિનેટ મંત્રીઓ અને અન્ય મહાનુભાવો રહે છે.
કેસી વેણુગોપાલે માહિતી આપી હતી
કોંગ્રેસના મહાસચિવ કેસી વેણુગોપાલે પૂર્વ પીએમ મનમોહન સિંહના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો છે. મીડિયા સાથે વાત કરતા તેણે કહ્યું, “આ દુઃખદાયક સ્થિતિ છે. ડૉ.મનમોહન સિંહ કોંગ્રેસ અને દેશના અસલી આઇકોન હતા. દેશ પર શાસન કરવાની તેમની ક્ષમતા અને દ્રષ્ટિ બધાએ જોઈ હતી. મનમોહન સિંહજીએ ખરેખર ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાનો માહોલ બદલી નાખ્યો. "કોંગ્રેસના તમામ કાર્યક્રમો 7 દિવસ માટે રદ કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં 28મી ડિસેમ્બરે કોંગ્રેસના સ્થાપના દિવસનો સમાવેશ થાય છે..."
ન્યૂઝ એજન્સી ANI અનુસાર, KC વેણુગોપાલે કહ્યું, "ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર શનિવારે કરવામાં આવશે. અમે સત્તાવાર રીતે જાહેરાત કરીશું."
સવારે 11 વાગ્યે કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠક
આજે સવારે 11 વાગ્યે કેન્દ્રીય કેબિનેટની બેઠક મળશે જેમાં પૂર્વ પીએમ મનમોહન સિંહને શ્રદ્ધાંજલિ આપવામાં આવશે. સરકારે આજના તમામ કાર્યક્રમો રદ્દ કરી દીધા છે. કોંગ્રેસે બેલગાવીમાં યોજાનારી CWCની વિશેષ બેઠક રદ્દ કરી દીધી છે અને તમામ નેતાઓ દિલ્હી પહોંચી રહ્યા છે.