આપણે બધા ટેક્નોલોજીની ખરાબ અસરોથી સારી રીતે વાકેફ છીએ અને એ પણ જાણીએ છીએ કે સ્માર્ટ ગેજેટ્સનું વ્યસન શું કરી શકે છે. તેમ છતાં, ઘણા લોકો સાવચેતીઓની અવગણના કરે છે અથવા તેનું પાલન કરતા નથી. આવા લોકો તેની લતને તેમના સ્વાસ્થ્ય પર અસર કરે છે. હૈદરાબાદની એક મહિલાને પણ રાત્રે તેના સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરવાની આવી જ લત હતી અને રાત્રે સોશિયલ મીડિયા પર સ્ક્રોલ કરવાની તેની આદત તેની આંખોની રોશની છીનવાઈ ગઈ હતી.
હૈદરાબાદ સ્થિત ન્યુરોલોજીસ્ટ ડૉ. સુધીરે ટ્વિટર પર જણાવ્યું કે કેવી રીતે એક 30 વર્ષીય મહિલાએ અંધારામાં તેના ફોનનો ઉપયોગ કરીને તેની આંખોને નુકસાન પહોંચાડ્યું. એક ટ્વિટર થ્રેડમાં, ડૉક્ટરે જણાવ્યું કે મંજુ નામનો તેમનો એક દર્દી દ્રષ્ટિની સમસ્યા સાથે તેમની પાસે આવ્યો હતો. જ્યારે તેણીએ તબીબી પરીક્ષણો કરાવ્યા, ત્યારે જાણવા મળ્યું કે તે સ્માર્ટફોન વિઝન સિન્ડ્રોમ (SVS) થી પીડિત છે, જે અંધત્વ સહિત આંખની વિવિધ સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે.
'મહિલા અંધારામાં કલાકો સુધી ફોનનો ઉપયોગ કરતી હતી'
ડોકટરના જણાવ્યા અનુસાર આંખોની રોશની ગુમાવવાનું કારણ અંધારામાં ફોન પર ઘણો સમય વિતાવવાની તેની આદત હતી. તે લગભગ દોઢ વર્ષથી નિયમિત આદત ફોલો કરી રહી હતી. ડૉ. સુધીરે ટ્વિટર પર લખ્યું, 'તે દરરોજ ઘણા કલાકો સુધી તેના સ્માર્ટફોન પર બ્રાઉઝ કરતી હતી અને તે તેની નવી આદત બની ગઈ હતી, તે રૂમના અંધારામાં પણ રાત્રે આવા કલાકો સુધી ફોનનો ઉપયોગ કરતી હતી.'
સ્ક્રીન સમય ઘટાડવા માટેની ટિપ્સ
રૂટિન પર ધ્યાન આપ્યા બાદ ડોક્ટરે મહિલાને દવા લેવાની સલાહ આપી અને તેનો સ્ક્રીન ટાઈમ ઓછો કરવા કહ્યું. દવા લીધા પછી અને સ્ક્રીન ટાળ્યા પછી, તેણી તેની આંખોની રોશની પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં સક્ષમ હતી. ડૉ. સુધીરે વધુમાં કહ્યું, '1 મહિનાની સમીક્ષામાં મંજુ એકદમ ઠીક હતી. તેમની 18 મહિનાની દ્રષ્ટિ જતી રહી હતી. હવે, તેની દ્રષ્ટિ સામાન્ય હતી, તેને કોઈ ફ્લોટર્સ અથવા પ્રકાશના ઝબકારા દેખાતા ન હતા. આ ઉપરાંત, રાત્રે તેમની દ્રષ્ટિનું ક્ષણિક નુકશાન પણ બંધ થઈ ગયું. અમારી શંકા સાચી સાબિત થઈ.
ભારતમાં સ્ક્રીન ટાઇમમાં વધારો
મોબાઇલ એનાલિટિક્સ ફર્મ Data.ai અનુસાર, ભારતમાં સ્માર્ટફોનનો સરેરાશ સ્ક્રીન સમય 2021માં વધીને 4.7 કલાક પ્રતિ દિવસ થયો હતો, જે 2020માં 4.5 કલાક અને 2019માં 3.7 કલાક હતો. ડાર્ક રૂમમાં સ્માર્ટફોનનો ઉપયોગ કરતા લોકોના આંકડા પણ વધી રહ્યા છે. આ બાબતો માત્ર માનસિક રીતે જ પ્રભાવિત નથી થતી પરંતુ દ્રષ્ટિ ગુમાવવાની શક્યતાઓ પણ વધારી દે છે.
આંખોની સંભાળ કેવી રીતે રાખવી?
જ્યારે સ્માર્ટફોનને અવગણવું શક્ય નથી, ત્યારે સ્ક્રીનના સમયને નિયંત્રિત કરવા અને તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવાની ખૂબ જ સલાહ આપવામાં આવે છે. ટેક સેવી માટે પણ, ટેક્નોલોજી તમને તમારો સ્ક્રીન સમય ઘટાડવામાં મદદ કરશે. ઉદાહરણ તરીકે, ઝેન મોડ ચાલુ કરવાથી તમને તમારા સ્માર્ટફોનથી દૂર રહેવામાં મદદ મળશે. વાદળી પ્રકાશ ફિલ્ટર ચાલુ કરવાથી તમારી આંખો પરનો તાણ ઓછો કરવામાં મદદ મળશે. ટાઈમર સેટ કરો અને દર 20 થી 30 મિનિટે સ્ક્રીન બ્રેક લો. વ્યાયામ શરૂ કરો અને વાપરવા માટે સ્માર્ટવોચ મૂકો.
શું છે 20-20-20 નો નિયમ
દરમિયાન, ડૉ. સુધીર લોકોને સલાહ આપે છે કે તેઓ લાંબા સમય સુધી ડિજિટલ ડિવાઈસ સ્ક્રીન પર જોવાનું ટાળે, કારણ કે આનાથી ગંભીર અને અક્ષમ દ્રષ્ટિની સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. તેનો ઉપયોગ કરતી વખતે, 20-સેકન્ડનો વિરામ લો અને દર 20 મિનિટે 20 ફૂટ દૂર કંઈક જુઓ. (20-20-20) ડિજિટલ સ્ક્રીન નિયમને અનુસરો.