દેશમાં હાલ હોળીની ઉજવણી ચાલી રહી છે. કાશી સહિત દેશના ઘણા રાજ્યોમાં આ વર્ષે હોલિકા દહન ક્યાં - ગુરુવાર, 17 માર્ચ, 2022 (Holika Dahan 2022) એટલે કે, તે આજે થશે. બીજી તરફ, 18 માર્ચ, શુક્રવારે રંગો અને ગુલાલ સાથે હોળી ઉગ્રતાથી રમવામાં આવશે. પરંતુ કેટલીક જગ્યાએ આ વખતે 19મી માર્ચે હોળી પણ મનાવવામાં આવી રહી છે. આ તારીખોની હેરફેરને કારણે છે. હોળી એક તહેવાર હોઈ શકે છે પરંતુ તેના નામ ઘણા છે અને દરેક નામ પોતાનામાં એક રહસ્યમય લક્ષણ છુપાવે છે. આજે અમે તમને વિવિધ રાજ્યો અથવા શહેરોમાં અલગ-અલગ પ્રકારની હોળી ઉજવવા પાછળનું કારણ અને રહસ્ય જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
કપડા ફાડ હોળી
યુપી અને બિહારમાં ખાસ કરીને આ વખતે 'કપડા-ફાડ' હોળી થવા જઈ રહી છે. કારણ કે છેલ્લા બે વર્ષથી લોકો કોરોનાના કારણે સાવધાની સાથે હોળી રમી રહ્યા હતા.
40 દિવસનો તહેવાર
તે જ સમયે, કૃષ્ણના શહેર મથુરા, વૃંદાવન, ગોકુલ, નંદગાંવ અને રાધાના વરસાદમાં ઘણા દિવસો અગાઉ હોળી રમવામાં આવે છે. વૃંદાવનમાં હોળી રંગભારી એકાદશીથી શરૂ થાય છે અને વૃદ્ધાવસ્થા સુધી ચાલુ રહે છે.
ખેડૂતોની હોળી
હોળી, રંગોનો તહેવાર, પાનખરના અંત અને વસંતના આગમનને પણ દર્શાવે છે. વૈદિક કાળમાં આ તહેવારને 'નવત્રિષ્ટિ યજ્ઞ' કહેવામાં આવતો હતો. ત્યારે સમાજમાં ખેડૂતના ખેતરનું અડધું પાકેલું અનાજ યજ્ઞમાં દાન કરીને પ્રસાદ લેવાનો કાયદો હતો. ભોજનને હોલા કહેવામાં આવે છે, તેથી તેનું નામ હોલિકોત્સવ છે. આજે પણ કદાચ ખેડૂતોનો આ રિવાજ ઘણા નાના ગામડાઓમાં ચાલતો હશે
ચિતા ભસ્મ હોળી
યુપી-બિહારમાં હોળી એક અલગ સ્તરે ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ બાકીના રાજ્ય પણ ઓછા નથી, હોળીની ઉજવણી કરવાની તેમની પોતાની આગવી રીત છે. જો બનારસની વાત કરીએ તો ત્યાં રંગભરી એકાદશીથી જ હોળીની શરૂઆત થાય છે. રંગભરી એકાદશી પર ભૂતભવન બાબા ભોલેનાથના ગોના બીજા દિવસે, કાશીમાં તેમના ગણો દ્વારા ચિતાભસ્મની હોળી રમવામાં આવે છે. રંગભરી એકાદશીના અવસરે, ગૌરાને કૈલાશ મોકલવાની સાથે, ભગવાન ભોલેનાથ તેમના ભક્તોને કાશીમાં હોળી રમવા અને હડતાલ કરવા દે છે. આ પછી જ કાશી પવિત્રતાના મૂડમાં આવે છે. પછી એંશીના દાયકાથી રાજઘાટ સુધી, શું બધી શેરીઓ અને ઘાટની આજુબાજુ, બસ બનારસીની મજા છે.