કેંદ્ર સરકારની સાથે-સાથે ખૂબ જલ્દી જ દેશની જુદી-જુદી રાજ્ય સરકાર પણ તેમના બજેટ રજૂ કરશે. શું કેંદ્ર સરકાર અને રાજ્ય સરકારના બજેટમાં કોઈ અંતર હોય છે. બંનેમાં નાણાં એકત્ર કરવાની વ્યવસ્થા કેવી છે.
શું હોય છે સામાન્ય બજેટ
દેશનુ સામાન્ય બજેટ દર વર્ષે કેંદ્ર સરકાર રજૂ કરે છે. દેશના નાણામંત્રા સંસદમાં બજેટ ભાષણ આપે છે. પહેલા તે ફેબ્રુઆરીના છેલ્લા દિવસે રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું,પરંતુ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની સરકારે આ પરંપરાને 2017માં બદલીને 1 ફેબ્રુઆરી કરી હતી.કેન્દ્ર સરકાર સામાન્ય બજેટમાં આવક અને ખર્ચની વિગતો જ નથી આપતી. તેના બદલે, તે આગામી વર્ષોમાં દેશની અર્થવ્યવસ્થા કેવી રીતે આગળ વધશે તેની બ્લુ પ્રિન્ટ પણ દોરે છે.
એટલું જ નહીં, બજેટમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ નીતિગત ફેરફારો પણ કરવામાં આવ્યા છે. જેમ કે ઉદારીકરણ અપનાવવું કે સામાન્ય બજેટ સાથે રેલવે બજેટ રજૂ કરવું.
રાજ્ય સરકારાનુ બજેટ કેવો હોય છે
દેશના જુદા-જુદા રાજ્યની સરકાર પણ દર વર્ષે તેમના વર્ષના બજેટ (Budget)પ્રસ્તુત કરે છે. કેન્દ્ર સરકારની જેમ આ બજેટમાં પણ આગામી નાણાકીય વર્ષમાં રાજ્ય સરકારની આવક અને ખર્ચનો અંદાજ જણાવવામાં આવ્યો છે. દરેક રાજ્ય સરકાર પાસે મહેસૂલ સંગ્રહના અલગ-અલગ સ્ત્રોત હોય છે, તેવી જ રીતે યોજનાઓ પરનો ખર્ચ પણ રાજ્ય-રાજ્યમાં બદલાય છે.વિવિધ યોજનાઓ અનુસાર બદલાય છે. આ બજેટ પણ કેન્દ્ર સરકારની જેમ 1લી એપ્રિલથી 31મી માર્ચ સુધી માન્ય છે.