સૂફી સંત, હઝરત નિઝામુદ્દીન ઓલિયા, મધ્ય એશિયાના બુખારા શહેરમાંથી હજરત કર્યા પછી, લાહોર થઈને બદાયૂં પહોંચ્યા. તેમનું આખું નામ મુહમ્મદ બિન અહમદ બિન દાનીયાલ અલ બુખારી હતું. પાંચ વર્ષની ઉંમરે તેના પિતાએ માથું ગુમાવ્યું. પછી તે દિલ્હી આવ્યા અને અહીં ઉલેમા પાસેથી ઔપચારિક શિક્ષણ મેળવ્યું. પછી બાબા ફરીદુદ્દીન ગંજ શકર, અજોધન ગયા, તેમના શિષ્ય બન્યા અને તેમની પાસેથી સુફીમત (વર્તન) અને સુલુક (ભગવાનની શોધ) ના શ્રેષ્ઠ સ્થળો નક્કી કર્યા. જ્યારે તેઓ અજોધનથી દિલ્હી પાછા ફરવા લાગ્યા ત્યારે બાબા ફરીદે તેમને બે સલાહ આપી.
પ્રથમ, જો તમે કોઈની કર્જ લીધુ હોય તો તેને ચૂકવો. બીજું, તમારા દુશ્મનો સાથે એવી રીતે વર્તે કે તેઓને લાગે કે તમે તેમના મિત્ર છો. તે દિલ્હીની સરહદી ટાઉનશિપ ગિયાસપુરમાં ભાડાના મકાનમાં રહેતો હતો, જે હવે હઝરત નિઝામુદ્દીન તરીકે ઓળખાય છે. અહીંથી તેમણે આધ્યાત્મિક અને વિદ્વતાપૂર્ણ દાન અને બરકત (લોક કલ્યાણ)ની પ્રક્રિયા શરૂ કરી જે દરગાહ દ્વારા આજ સુધી ચાલુ છે.
તેમની એક વિશેષતા એ હતી કે તેઓ તેમના વિરોધીઓ સાથે સારો વ્યવહાર કરતા અને તેમનામાં એવી ભાવના જગાડી કે તેઓ તેમના અનુયાયી બની ગયા.
ઉર્સ ઉત્સવની વિશેષતાઓ
- ચાંદના જોયા પછી દરગાહ પર મહફિલ ખાનામાં ઉર્સનો પ્રથમ મહફિલ હોય છે.
-કવ્વાલ ફારસી અને હિન્દી લેખિત કલામ રજૂ કરવામાં આવે છે.
- આ અવસરે ઝરીન સહિત દેશના અલગ-અલગ ખાનકાહના સજ્જાદંશીન, સૂફી, મશાયખ હાજર રહે છે.
- ઉર્સના તહેવાર દરમિયાન, ગુસ્લની મુખ્ય વિધિ જે મધ્યરાત્રિએ મઝાર પર કરાય છે, જે દરમિયાન મઝાર શરીફને કેવરા અને ગુલાબજળથી ગુસ્લ આપે છે અને ચંદન ચઢાવે છે.
- આ ઉત્સવમાં દેશભરની વિવિધ મોટી દરગાહના ઉપાસકો અને ધર્મગુરુઓ ભાગ લે છે. મહફિલ પછી, અહીં વિશેષ પ્રાર્થના કરવામાં આવે છે.