સ્પેસ ટેક્નોલોજી સેક્ટરમાં અનેક ચમત્કારો કરનાર ઈસરો આજે એક નવો ઈતિહાસ રચવા જઈ રહ્યું છે. ISRO એ તેનું PSLV-C60 SpaDeX મિશન લોન્ચ કર્યું છે. આ મિશન લોન્ચ કરવા માટે ISRO બે ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ કરી રહ્યું છે. તેમના નામ ચેઝર અને ટાર્ગેટ છે. તેમનું વજન 220 કિલો હશે.
આ મિશન ભારત માટે ઐતિહાસિક તકથી ઓછું નથી. કારણ કે જો આ મિશન સફળ થશે તો રશિયા, અમેરિકા અને ચીન પછી ભારત દુનિયાનો ચોથો દેશ બની જશે જેની પાસે અંતરિક્ષમાં ડોક કરવાની ટેક્નોલોજી હશે. હાલમાં માત્ર ત્રણ દેશો પાસે સ્પેડેક્સની ટેક્નોલોજી છે.
આ મિશનની સફળતા પર જ ભારતનું ચંદ્રયાન-4 મિશન નિર્ભર
આ મિશનની સફળતા પર ભારતનું ચંદ્રયાન-4 મિશન નિર્ભર છે, જેમાં ચંદ્રની માટીના નમૂના પૃથ્વી પર લાવવામાં આવશે. ચંદ્રયાન-4 મિશન 2028માં લોન્ચ થઈ શકે છે.
SpaDeX નો મતલબ શું છે ?
SpaDeX નો મતલબ છે સ્પેસ ડોકીંગ પ્રયોગ. આ મિશનમાં PSLV-C60થી લોન્ચ થનારા બે નાના અવકાશયાનને ડોક કરવામાં આવશે. ડોકીંગ એટલે અવકાશમાં બે અવકાશયાન અથવા ઉપગ્રહોને જોડવા અને અનડૉક કરવાનો અર્થ છે અંતરિક્ષમાં હોય ત્યારે તેમને અલગ કરવા.
ISRO તેના મિશન સાથે આ કરવા માટેની ટેક્નોલોજીનું પ્રદર્શન કરશે. આ મિશન શરૂ કર્યા પછી, તેમને ડોકીંગ દ્વારા જોડવા અને અનડોકિંગની પ્રક્રિયા દ્વારા અલગ કરવા માટે પ્રયોગો કરવામાં આવશે. આ મિશનનો ઉદ્દેશ્ય પીછો કરનાર તેના લક્ષ્યનો પીછો કરે છે. આ પ્રક્રિયા ભવિષ્યમાં મોટા લક્ષ્યો હાંસલ કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે. ભારત 2035 સુધીમાં પોતાનું સ્પેસ સ્ટેશન સ્થાપિત કરવા માંગે છે અને તેના માટે આજનું મિશન ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
ઉલ્લેખનીય છે કે સામાન્ય મિશન ઉદ્દેશ્યોને હાંસલ કરવા માટે જ્યારે બહુવિધ રોકેટ લોન્ચ કરવાની જરૂર હોય ત્યારે અવકાશમાં 'ડોકિંગ' ટેક્નોલોજીની જરૂર પડે છે. ઈસરોના જણાવ્યા મુજબ, સ્પેડેક્સ મિશન હેઠળ, બે નાના અવકાશયાન (દરેકનું વજન અંદાજે 220 કિગ્રા છે) સ્વતંત્ર રીતે અને એકસાથે PSLV-C60 દ્વારા 55 ડિગ્રી ઝોક પર 470 કિમીની પરિપત્ર ભ્રમણકક્ષામાં લૉન્ચ કરવામાં આવશે, જેનો સ્થાનિક સમયગાળો લગભગ 66 અંશનો હશે. દિવસ દરમિયાન હશે.
