The cleverness of a wise farmer- માધો નામનો ખેડૂત રહમત નગરમાં રહેતો હતો. તેની પાસે ઘણા ખેતરો હતા. પરંતુ, તેમનું ખેતર ડુંગરાળ વિસ્તારમાં હોવાથી ત્યાં સિંચાઈ માટે નદીનું પાણી પહોંચતું ન હતું. જેના કારણે તેણે વરસાદ પર નિર્ભર રહેવું પડ્યું. ક્યારેક વરસાદના અભાવે તેના ખેતરોમાં પાક સુકાઈ જતો.
માધો વારંવાર તેના ખેતરો વેચીને ક્યાંક વધુ સારા અને ફળદ્રુપ ખેતરો ખરીદવાનું વિચારતો હતો. પરંતુ, કોઈ તેમના ખેતરોના સારા ભાવ આપતા ન હતા. એક દિવસ માધો પોતાના ખેતરો જોઈને ઘરે પરત ફરી રહ્યો હતો. રસ્તામાં તેણે એક વામન (ઠીંગણા માણસ) ને ખેતરમાં ખોદતો જોયો. તેણે વામનને પૂછ્યું કેમ ભાઈ! તમે અહીં કેમ ખોદકામ કરો છો? વામન (ઠીંગણો) ખૂબ જ હોંશિયાર હતો.
તેણે એક પોટલીમાં કેટલાક કાંકરા નાખ્યા અને તેમાં સોનાનો સિક્કો નાખ્યો. ખેડૂતને તે પોટલું બતાવતાં વામન બોલ્યો - "આ આખા ખેતરમાં આવાં ઘણાં પોટલાં છે. ખેડૂતને લોભ થઈ ગયો. તેણે વામનને કહ્યું - "હવે મને આ રહસ્યની જાણ થઈ ગઈ છે, હું પણ આ ખજાનાનો હકદાર છું."
વામન બોલ્યો - હા, હા કેમ નહિ, કોઈ ત્રીજી વ્યક્તિ આવે તે પહેલા અમે બંને આખું ખેતર ખેડીએ અને સિક્કાઓનું પોટલું કાઢી લઈએ. વામન અને ખેડૂતોએ સાથે મળીને આખું ખેતર ખેડ્યું. પરંતુ, તેઓને કંઈ મળ્યું ન હતું. ખરેખર, વામન ખૂબ આળસુ હતો. તે પોતાનું કામ એકલા કરવા માંગતો ન હતો.
ખેડૂત બુદ્ધિશાળી અને હોંશિયાર હતો. તે વામનની બધી ચતુરાઈ સમજી ગયો. તેણે વામનને કહ્યું- તારી ભૂલની ભરપાઈ કરવા તારે થોડી સજા ભોગવવી પડશે. આગામી બે વર્ષ સુધી, તમારા ખેતરમાં જે કંઈ વાવશે તેમાંથી અડધો ભાગ મારું રહેશે. વામન બોલ્યો - "હું સંમત છું, પરંતુ જમીન ઉપર જે ઉગે છે તે મારું હશે અને જમીનની નીચે જે ઉગે છે તે તમારું હશે."
ખેડૂત તેની સાથે સંમત થયો. તેણે કહ્યું, "પણ, હું પાક ઉગાડીશ." વામન ખૂબ આળસુ હતો. તેણીએ હા પાડી. ખેડૂતોએ આગામી બે વર્ષ સુધી બટાકા, ગાજર અને મગફળી જેવા ભૂગર્ભ પાકનું વાવેતર કર્યું. લણણી પછી વામનને માત્ર પાંદડાં જ મળ્યાં. જ્યારે ખેડૂતોને સારો પાક મળ્યો છે. આ રીતે ખેડૂતે વામનને પાઠ ભણાવ્યો. લોભ અને આળસને કારણે વામન નકામો બની ગયો.
