subsidy on cow rearing- મહારાષ્ટ્રમાં મહાયુતિ સરકારે ગાય આશ્રયસ્થાનોમાં દેશી ગાયો માટે સબસિડીની જાહેરાત કરી છે. આ સબસિડી હેઠળ રજિસ્ટર્ડ ગૌશાળામાં દેશી ગાય દીઠ 50 રૂપિયા પ્રતિ દિવસની સબસિડી મળશે. મહારાષ્ટ્રમાં જાહેર કરવામાં આવેલી આ સબસિડી અન્ય ભાજપ શાસિત રાજ્યો કરતાં ઘણી વધારે છે. ગુજરાત, મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં ગૌશાળાઓને દરરોજ દેશી ગાય દીઠ 20 થી 40 રૂપિયાની સબસિડી આપે .
જો કે, આ નવી યોજનાને કારણે મહારાષ્ટ્ર સરકાર પર પણ દર વર્ષે 230 કરોડ રૂપિયાનો નાણાકીય ભાર વધ્યો છે. નોંધનીય છે કે ગાયના આશ્રયસ્થાનોને આર્થિક સહાય આપવા માટે અહીં બે યોજનાઓ ચાલી રહી છે.
રાજ્યના નાણા વિભાગે કોઈપણ નવી સબસિડી માટે ઇનકાર કર્યો હતો, પરંતુ મહારાષ્ટ્ર સરકારે તેની સલાહની અવગણના કરી છે. ઉલ્લેખનીય છે કે થોડા દિવસ પહેલા જ મહારાષ્ટ્રમાં ગાયને રાજ્યમાતા બનાવવાની જાહેરાત કરી હતી.
પશુપાલન વિભાગે મહારાષ્ટ્ર કેબિનેટને રજિસ્ટર્ડ ગાય આશ્રયસ્થાનો માટે પ્રતિ ગાય દીઠ 30 રૂપિયાનો પ્રસ્તાવ મોકલ્યો હતો. તેનો ઉદ્દેશ્ય રાજ્યમાં ઘટતી જતી દેશી ગાયોના સંરક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવાનો હતી. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના જણાવ્યા અનુસાર, પ્રસ્તાવમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે જે ગૌશાળાઓ પહેલાથી જ યોજનાઓનો લાભ લઈ રહ્યા છે તેમને તેમાંથી બહાર રાખશે પરંતુ દરખાસ્ત પર વિચાર કર્યા બાદ મહારાષ્ટ્ર સરકારે ગાય દીઠ દરરોજ 50 રૂપિયા સબસિડી આપવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ સૂચિત સબસિડી કરતાં 66 ટકા વધુ છે. તેના કારણે વાર્ષિક ખર્ચ 135 કરોડ રૂપિયાથી વધીને 233 કરોડ રૂપિયા થઈ ગયો છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર આ ફેરફાર પશુપાલન મંત્રી રાધાકૃષ્ણ વિખે પાટીલના કહેવા પર કરવામાં આવ્યો છે. મહારાષ્ટ્રમાં કુલ 824 રજિસ્ટર્ડ ગાય આશ્રયસ્થાનો છે. અનુમાન મુજબ, તેમાંથી 1,23,389 મૃત્યુ પામ્યા છે. સબસિડી દરખાસ્ત માંગતી દરખાસ્તમાં, પશુપાલન વિભાગે જણાવ્યું હતું કે રાજ્યમાં 2012માં દેશી ગાયોની સંખ્યા 50.5 લાખ હતી, જે 2019માં ઘટીને 46 લાખ થઈ ગઈ છે. ગાયોના આશ્રયસ્થાનો હોવાનું પણ જણાવાયું હતું
એક ગાયની જાળવણીનો ખર્ચ પ્રતિ દિવસ 80 રૂપિયા છે. આવી સ્થિતિમાં તેમને આર્થિક મદદ કરવી જોઈએ. જો કે, નાણા વિભાગ અને આયોજન વિભાગને યોજનાઓમાં ડુપ્લિકેશન અને નોન-મેરિટ જણાયું છે. સબસિડી પર પ્રતિબંધની વાત થઈ હતી.
