27 ફેબ્રુઆરી, 2002ના રોજ, ગુજરાતના ગોધરામાં અયોધ્યાથી કાર સેવકો સાથે પરત ફરી રહેલી સાબરમતી એક્સપ્રેસ ટ્રેનને આગ ચાંપવામાં આવી હતી. સાબરમતી એક્સપ્રેસના S-6 કોચમાં આગ લાગવાથી 59 લોકોના મોત થયા હતા. આ પછી રાજ્યમાં રમખાણો શરૂ થઈ ગયા. આ રમખાણોમાં 1200થી વધુ લોકોએ જીવ ગુમાવ્યા હતા. આ અકસ્માતને બે દાયકાથી વધુ સમય વીતી ગયો છે. તે જ સમયે, કોંગ્રેસના પૂર્વ સાંસદ એહસાન જાફરીનો પરિવાર પણ આ રમખાણોનો શિકાર બન્યો હતો. આ દરમિયાન અહેસાન જાફરીની પત્ની ઝાકિયા જાફરી અમદાવાદના જૂના ઘરે પહોંચી હતી. જ્યાં હત્યાકાંડ થયો હતો.
ઝાકિયા જાફરી (87) તેમની પુત્રી નિશરીન જાફરી હુસૈન (57) અને માનવાધિકાર કાર્યકર્તા અને જેસ્યુટ ફાધર સેડ્રિક પ્રકાશ સાથે અહીં પહોંચ્યા હતા. અમદાવાદની ગુલબર્ગ સોસાયટીમાં બે માળના મકાનના પ્રવેશદ્વાર પર સ્વર્ગસ્થ અહેસાન જાફરીની પત્ની ઝાકિયા જાફરી ઉભી હતી, જ્યાં તે 2002 પહેલા તેના પતિ અને બાળકો સાથે રહેતી હતી.
21 વર્ષ પહેલા તેના પતિ સહિત તેના સમુદાયના 69 લોકોની તોફાનીઓએ હત્યા કરી હતી. પોતાના પરિવારના સભ્યોને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા આવેલી ઝાકિયા જાફરી પડોશીઓને પણ મળી હતી. અગાઉ ઝાકિયા 28 ફેબ્રુઆરી 2012ના રોજ આ સોસાયટી (તેના ઘર)ની મુલાકાતે આવી હતી.
અમેરિકામાં રહેતી પુત્રી નિસરીને જણાવ્યું કે ઉંમરની સાથે તેને (ઝાકિયા) પીડા ઓછી થાય છે. કેટલીકવાર જ્યારે તે છોડને જુએ છે, ત્યારે તેને અમારા ઘરની પાછળના સીતાફળના ઝાડની યાદ આવે છે. તેણી તેના પિતા (અહસાન જાફરી)ને ખૂબ યાદ કરે છે, મોટાભાગે સારી યાદોને યાદ કરે છે. તે અહીં (અમદાવાદમાં) આવતા ડરી ગઈ હતી. હું તેની સાથે રહીશ એવી મારી ખાતરી પછી, તે સંમત થઈ ગઈ… તે આ ઘર, ત્યાંનું જીવન અને તેની પોતાની જગ્યાને યાદ કરે છે.
જો કે, નિશરીન આગળ કહે છે કે “તેની માતા ઝાકિયાને યાદ કરાવવાનું ક્યારેય ભૂલતી નથી કે તેના પિતાએ તેમના જીવનકાળમાં અસાધારણ સિદ્ધિઓ કરી હતી, ત્યારથી તેઓ સંઘના નેતા હતા. “તેનું સામાન્ય નિયમિત જીવન ઉથલપાથલ થઈ ગયું હતું અને તે ફરી ક્યારેય જેવું ન હતું. માતા (ઝાકિયા) ગુજરાતને તેના સાસરિયાના ઘર તરીકે યાદ કરે છે, કારણ કે તે મૂળ મધ્યપ્રદેશની છે. તેણે પોતાનું સ્વતંત્ર જીવન અહીં વિતાવ્યું. જેને ખૂબ જ નિર્દયતાથી છીનવી લેવામાં આવ્યો હતો. તે જીવંત નરકમાં ફેરવાઈ ગયું છે."
નિશરીન કહે છે કે તે તેના પિતાની ખૂબ નજીક હતી. રોજબરોજના કામકાજમાં તેને યાદ કર્યા વિના રહી ન શક્યા. મહિલાઓને તેમના ટેરેસ પર લાલ મરચાં સૂકવતા જોયા જેટલો સરળ કંઈક, તેઓ હજુ પણ યાદ કરે છે. બે માળનું આ મકાન 2002થી ઉજ્જડ પડેલું છે. જેમાં તિરાડો, તૂટેલી સીડી, જાળી, કાટ લાગી ગયેલી જાળી, છત પરની તૂટેલી પાણીની ટાંકી અને ઘરની પાછળની ઉંચી ઝાડીઓ છે.
