Kedarnath- કેદારનાથ મંદિર ભારતના ઉત્તરાખંડ રાજ્યના રૂદ્રપ્રયાગ જિલ્લામાં આવેલું છે. કેદારેશ્વર જ્યોતિર્લિંગ, દેશના બાર જ્યોતિર્લિંગોમાં સૌથી ઊંચું છે, જે ગિરિરાજ હિમાલયમાં કેદાર નામના શિખર પર આવેલું છે. કેદારનાથ ધામ અને મંદિર ત્રણ બાજુથી પર્વતોથી ઘેરાયેલું છે. એક તરફ લગભગ 22 હજાર ફૂટ ઊંચું કેદારનાથ, બીજી બાજુ 21 હજાર 600 ફૂટ ઊંચું ખારહકુંડ અને ત્રીજી બાજુ 22 હજાર 700 ફૂટ ઊંચું ભરતકુંડ છે. માત્ર ત્રણ પર્વતો જ નહીં પણ પાંચ નદીઓ - મંદાકિની, મધુગંગા, ક્ષીરગંગા, સરસ્વતી અને સ્વર્ણગૌરીનો પણ સંગમ થાય છે. આમાંની કેટલીક નદીઓ હવે અસ્તિત્વમાં નથી પરંતુ અલકનંદાની ઉપનદી મંદાકિની હજુ પણ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. કેદારેશ્વર ધામ તેના કિનારે છે. શિયાળામાં ભારે બરફ અને વરસાદ દરમિયાન ભારે વરસાદ પડે છે.
આ ઉત્તરાખંડનું સૌથી મોટું શિવ મંદિર છે, જે કાપેલા પથ્થરોના વિશાળ બ્લોક્સને જોડીને બનાવવામાં આવ્યું છે. આ પથ્થરો ભૂરા રંગના હોય છે. મંદિર લગભગ 6 ફૂટ ઊંચા પ્લેટફોર્મ પર બનેલું છે. તેનું ગર્ભગૃહ પ્રમાણમાં પ્રાચીન છે જે 80મી સદીની આસપાસ હોવાનું માનવામાં આવે છે.
આ મંદિર સૌપ્રથમ પાંડવો દ્વારા હાલના મંદિરની પાછળ બનાવવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ સમયના વિધ્નને કારણે આ મંદિર અદૃશ્ય થઈ ગયું. પાછળથી 8મી સદીમાં, આદિશંકરાચાર્યએ એક નવું મંદિર બનાવ્યું, જે 400 વર્ષ સુધી બરફમાં દટાયેલું રહ્યું.
6 મહિના સુધી મંદિરની અંદર અને તેની આસપાસ કોઈ રહેતું નથી, પરંતુ આશ્ચર્યજનક રીતે 6 મહિના સુધી દીવો પ્રગટાવવામાં આવે છે અને પૂજા સતત કરવામાં આવે છે. નવાઈની વાત એ પણ છે કે દરવાજો ખોલ્યા પછી સાફ-સફાઈ એવી જ રહે છે જેવી તેને છોડીને ગયા હતા.
કેદારનાથ ધામ કેવી રીતે પહોંચવું
જો કે, સમયની સાથે કેદારનાથની યાત્રા સરળ અને સરળ બની ગઈ છે. અહીં અનેક સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે. જો તમે કેદારનાથની મુલાકાત લેવા માંગો છો, તો તમારી યાત્રા હરિદ્વાર અથવા ઋષિકેશથી શરૂ થાય છે. હરિદ્વાર થી કેદારનાથ 123 કિલોમીટર છે. હરિદ્વાર દેશના તમામ મોટા અને મોટા શહેરો સાથે રેલ્વે દ્વારા જોડાયેલ છે. તમે ટ્રેન દ્વારા હરિદ્વાર પહોંચી શકો છો. અહીંથી આગળ જવા માટે, તમે ટેક્સી બુક કરી શકો છો અથવા બસ દ્વારા જઈ શકો છો. આ સાથે કેદારનાથ ધામ સુધી હવાઈ મુસાફરીની સુવિધા પણ છે. ભક્તો અહીં હેલિકોપ્ટર દ્વારા પહોંચી શકે છે.
