આજકાલ હાઈ કોલેસ્ટ્રોલના નામથી જ લોકો ડરવા લાગ્યા છે. હાઈ કોલેસ્ટ્રોલ હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું મુખ્ય કારણ બની રહ્યું છે. આ જોખમને ટાળવા માટે સૌથી પહેલા તમારે જાણવું જોઈએ કે શરીરમાં કેટલા પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ છે. આપણા શરીરમાં બે પ્રકારના કોલેસ્ટ્રોલ હોય છે, એક ગુડ કોલેસ્ટ્રોલ અને બીજું બેડ કોલેસ્ટ્રોલ. ગુડ કોલેસ્ટ્રોલને હાઈ ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન (HDL) અને બેડ કોલેસ્ટ્રોલને લો ડેન્સિટી લિપોપ્રોટીન (LDL) કહેવાય છે. આ ઉપરાંત લોહીમાં ટ્રાઈગ્લિસરાઈડ્સનું સામાન્ય હોવું પણ જરૂરી છે. જ્યારે શરીરમાં કુલ કોલેસ્ટ્રોલનું લેવલ વધે છે અને ખાસ કરીને બેડ કોલેસ્ટ્રોલ વધી જાય છે, ત્યારે ઘણી સમસ્યાઓ ઝડપથી ઉભી થવા માંડે થવા છે.
કોલેસ્ટ્રોલ શું છે અને તે કેવી રીતે વધે છે?
કોલેસ્ટ્રોલ આપણા લોહીમાં એક પ્રકારનો ચીકણો અને મીણ જેવો પદાર્થ છે. જ્યારે લોહીમાં કોલેસ્ટ્રોલ વધવા માંડે છે ત્યારે તે લોહીની ધમનીઓમાં જમા થવા લાગે છે. જેના કારણે ધમનીઓ સંકોચાય છે અને બ્લડ સર્કુલેશન પ્રભાવિત થાય છે. જ્યારે લોહી ધીમે ધીમે વધે છે, ત્યારે હાર્ટ અને મગજ સુધી પહોંચવું મુશ્કેલ બની જાય છે. જે હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું જોખમ વધારે છે. ખરાબ ખાનપાન, અસ્વસ્થ જીવનશૈલી અને ઓછી શારીરિક પ્રવૃત્તિને કારણે કોલેસ્ટ્રોલ વધવા લાગે છે.
કોલેસ્ટ્રોલનું નોર્મલ અને હાઈ લેવલ શું છે?
ડૉક્ટરના મતે, જો ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ 100 mg/dL કરતા ઓછું હોય તો તે સામાન્ય છે. જો તે 130 mg/dL અથવા વધુ હોય તો તેને નોર્મલ ગણવામાં આવે છે. જ્યારે આ સ્તર 160 mg/dLથી ઉપર જાય છે ત્યારે તે ખતરનાક બની જાય છે. જો ગુડ કોલેસ્ટ્રોલ 60 mg/dL કે તેથી વધુ હોય તો તે સામાન્ય છે. જો તે 40 mg/dL કરતા ઓછું હોય તો તેને ખૂબ જ ઓછું ગણવામાં આવે છે. આ હૃદયના સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે. બંને કોલેસ્ટ્રોલની કુલ માત્રા 200 mg/dL અથવા તેનાથી ઓછી હોવી જોઈએ. આને સામાન્ય શ્રેણી ગણવામાં આવે છે. જો કોલેસ્ટ્રોલ 240 mg/dL છે તો તે તમારા માટે બાઉન્ડ્રી છે. 240 થી વધુ કોલેસ્ટ્રોલ ખતરનાક માનવામાં આવે છે.
હાઈ કોલેસ્ટ્રોલનો ભય શું છે?
જો શરીરમાં ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ 190 mg/dL થી વધુ હોય, તો તમારે ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ. આ તમારા માટે ખતરનાક સ્થિતિ છે, જે હાર્ટ એટેક અને સ્ટ્રોકનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધારી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં તરત જ ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. જેમનું કુલ કોલેસ્ટ્રોલ 240 થી ઉપર છે તો આ સ્થિતિ તમારા માટે ચિંતાજનક છે. જો ટ્રાઇગ્લિસરાઇડ્સનું પ્રમાણ 150 mg/dL કરતાં વધુ હોય તો તે પણ જોખમી છે. તેનાથી તમારા હૃદય પર ખરાબ અસર પડી શકે છે.