1 એપ્રિલ, 1889 ના રોજ નાગપુરમાં જન્મેલા ડૉ. હેડગેવારે પોતાની માટી અને દેશ પ્રત્યે પ્રેમ કેળવવામાં સમય ન લીધો, તેમના સમાજ પ્રત્યે ઊંડી સંવેદનશીલતા હતી, જેણે ઈંગ્લેન્ડની રાણી વિક્ટોરિયાના 60 વર્ષ પૂરા થવા પર વહેંચવામાં આવેલી મીઠાઈનો સ્વીકાર કર્યો. તે ન કરવાથી જ સ્પષ્ટ રીતે ઓળખાય છે. તેમણે શાળામાં અંગ્રેજ શાસન વિરુદ્ધ વંદે માતરમના નારા પણ લગાવ્યા હતા, જેના કારણે તેમને તે સરકાર દ્વારા માન્યતા પ્રાપ્ત શાળામાંથી પણ કાઢી મૂકવામાં આવ્યા હતા.
1925માં જન્મેલ રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘનો સ્વયંસેવક કેવી રીતે દેશનો મુખ્ય સેવક બને છે અને સ્વયંસેવક રાજભવનથી રાષ્ટ્રપતિ ભવન સુધી ખુરશી પર બેસે છે. કોંગ્રેસ પણ ડૉ. હેડગેવારના સંગઠન પર પ્રતિબંધ મૂકે છે અને તેને ગાંધીના હત્યારા ગણાવે છે. પુરાવાની ગેરહાજરીમાં, તે પ્રતિબંધને પણ હટાવે છે અને 1962ના ભારત-ચીન યુદ્ધમાં સંઘના સ્વયંસેવકોની ભૂમિકાને જોઈને 1963માં રાજપથ પરની પરેડમાં ભાગ લેવા માટે પણ આમંત્રણ આપે છે.
1971 માં, જ્યારે તત્કાલિન વડા પ્રધાન શ્રીમતી ઇન્દિરા ગાંધીએ બાંગ્લાદેશને પાકિસ્તાનથી આઝાદ કરવાનું અભિયાન ચલાવ્યું ત્યારે સંઘે તેને ટેકો આપ્યો, કોંગ્રેસ સરકાર સાથે વૈચારિક મતભેદો છોડીને હજારો સ્વયંસેવકો યુદ્ધમાં સૈનિકોને રક્ત આપવા માટે આગળ આવ્યા. તેથી જ ડૉ. હેડગેવાર અને તેમના દ્વારા આપવામાં આવેલા શિસ્ત, વિચારધારા અને વ્યવસ્થાપનના મંત્રોને જાણવું વધુ મહત્ત્વનું બની જાય છે, જેને અનુસરીને રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘે આટલું લાંબુ અંતર કાપ્યું છે.
