Ambaji temple- ગુજરાતનું અંબાજી માતાનું મંદિર એક ખૂબ જ અનોખું મંદિર છે અને તેનું કારણ એ છે કે અહીં કોઈ પણ દેવી-દેવતાની મૂર્તિ નથી. તેમ છતાં આ મંદિરમાં આખું વર્ષ ભીડ રહે છે.
ગુજરાતનું અંબાજી માતાનું મંદિર, જ્યાં કોઈ દેવી-દેવતાની મૂર્તિ નથી. તેમ છતાં આ મંદિર વિશ્વભરમાં ખૂબ પ્રખ્યાત છે. ગુજરાતનું અંબાજી મંદિર 51 શક્તિપીઠોમાંનું એક માનવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં આ મંદિર અનેક રીતે ખાસ છે. તો ચાલો આજે તેના વિશે વિગતવાર જાણીએ. તેમજ મૂર્તિ ન હોવા છતાં અહીં કોની પૂજા થાય છે તે પણ જાણીશું.
અંબાજી મંદિરમાં દેવી-દેવતાઓની મૂર્તિઓ નથી.
ગુજરાતના બનાસકાંઠામાં આવેલું અંબાજી મંદિર તદ્દન અલગ છે. હિંદુ માન્યતા અનુસાર શિવે તાંડવ કર્યું, ત્યારે સતીનું હૃદય અહીં પડ્યું હતું. . આ મંદિરમાં દેવીની કોઈ પ્રતિમા કે મૂર્તિ નથી, પરંતુ તેના ગર્ભગૃહમાં એક પવિત્ર 'વિસા' યંત્ર રાખવામાં આવ્યું છે અને તેની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ યંત્ર ઉજ્જૈન અને નેપાળમાં શક્તિપીઠોની અંદર રાખવામાં આવેલા મૂળ યંત્ર સાથે જોડાયેલું છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સાધનને નરી આંખે જોઈ શકાતું નથી.
કેવું છે અંબાજી મંદિર સંકુલ?
સોનાના શંકુ સાથે સફેદ આરસપહાણથી બનેલું આ અંબાજી માતાનું મંદિર મૂળ નાગર બ્રાહ્મણોએ બાંધ્યું હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે આ મંદિરમાં મૂર્તિપૂજા પહેલાની છે અને તેથી જ પરિસરમાં કોઈ મૂર્તિ નથી. સંકુલની નજીક એક તળાવ પણ છે, તેમાં ડૂબકી મારવી અત્યંત પવિત્ર માનવામાં આવે છે.
અંબાજી મંદિરને લગતી માન્યતાઓ
એવું પણ કહેવાય છે કે જ્યારે ભગવાન શંકરને તેમના પિતા દક્ષ તરફથી અપમાન સહન કરવું પડ્યું ત્યારે સતીએ યજ્ઞની અગ્નિમાં કૂદીને પોતાનો જીવ આપ્યો. આ પછી ભોલેનાથ સતીના નશ્વર અવશેષોને ખભા પર લઈને અહીં-ત્યાં ફરવા લાગ્યા. આ બીજ વડે ભગવાન વિષ્ણુએ પોતાના ચક્ર વડે સતીના શરીરને કાપી નાખ્યું, જેના કારણે તેના ટુકડા થઈ ગયા અને ઘણી જગ્યાએ પડી ગયા. જ્યાં જ્યાં સતીના શરીરના અંગો પડ્યા, ત્યાં શક્તિપીઠો બનાવવામાં આવી. તેવી જ રીતે, એવું માનવામાં આવે છે કે માતા સતીનું હૃદય ગુજરાતના અંબાજી મંદિરમાં પડ્યું હતું.
