જો ગાંધીજીને ગોળી ન ચલાવવામાં આવી હોત, તો તેઓ 5 થી 10 વર્ષની વચ્ચે રહેતા હોત, એટલે કે તેમની ઉંમર 85 થી 90 વર્ષની વચ્ચે હોત, પરંતુ ઓશો રજનીશે તેમના એક પ્રવચનમાં કહ્યું હતું કે મહાત્મા ગાંધી 110 વર્ષના હતા … જીવવા માંગતો હતો હવે આપણે તેના રોગ અને તેના સ્વાસ્થ્ય વિશે વાત કરીએ.
ગાંધીજીની માંદગી: મહાત્મા ગાંધીનું પૂરું નામ મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી હતું. તેનો જન્મ 2 ઓક્ટોબર 1869 ના રોજ પોરબંદરમાં થયો હતો. નથુરામ ગોડસે દ્વારા ગોળી વાગીને 30 જાન્યુઆરી, 1948 ના રોજ નવી દિલ્હીમાં તેમનું અવસાન થયું. તે સમયે તે 79 વર્ષનો હતો. પછી તે સંપૂર્ણ સ્વસ્થ હતો. ન તો તેને ડાયાબિટીઝ હતો, ન બ્લડ પ્રેશર ન તો બીજો કોઈ રોગ. તેને કોઈ ગંભીર રોગ નહોતો પણ છતાં તેને અમુક રોગો હતા.
ગાંધીના સ્વાસ્થ્ય પર આધારીત ઈન્ડિયન કાઉન્સિલ ઑફ મેડિકલ રિસર્ચ દ્વારા પ્રકાશિત પુસ્તક 'ગાંધી એન્ડ હેલ્થ @ ૧'૦' કહે છે કે ગાંધીજી તેમના આહાર વિશે ઘણા પ્રયોગો કરતા હતા અને સખત અને લાંબી ઉપવાસ અપનાવતા હતા અને કાંઈપણ થાય તો તબીબી સહાય લેતા હતા. સંકોચ થયો જેના કારણે તેની તબિયત લથડી. આ સમય દરમ્યાન, તેમણે જીવનના વિવિધ તબક્કા દરમિયાન કબજિયાત, મેલેરિયા અને પ્યુર્યુરસી (એક એવી સ્થિતિ કે જે ફેફસામાં સોજો આવે છે) સહિતના વિવિધ રોગોથી પીડિત હતા, પરંતુ તેમણે તેને દૂર કરી લીધો હતો. તેમણે 1919 માં હેમોરહોઇડ્સ અને 1924 માં એપેન્ડિસાઈટિસ પણ પસાર કર્યો હતો. આ બધું વારંવાર ભોજન અને તેમના દ્વારા કરવામાં આવતા લાંબા ઉપવાસને કારણે થયું છે. આ બધું ખોરાકના વારંવાર પરિવર્તન અને તેઓએ લીધેલા લાંબા ઉપવાસને કારણે બન્યું હતું પરંતુ તેઓ જલ્દીથી આ સમજી ગયા હતા અને મધ્યમ માર્ગ બનાવ્યો હતો.
1. શાકાહારી આહાર અને વ્યાયામ: ઉપરોક્ત પુસ્તક મુજબ, શાકાહારી આહાર અને નિયમિત વ્યાયામ તેના સારા સ્વાસ્થ્યનું રહસ્ય હતું. ગાંધીજીના સ્વાસ્થ્યનો મોટાભાગનો હિસ્સો તેમના શાકાહારી આહાર અને ખુલ્લી હવા કસરતને આભારી છે.
2. ચાલવું: મહાત્મા ગાંધી તેમના જીવનમાં દરરોજ 18 કિલોમીટર ચાલતા હતા જે તેમના જીવનકાળ દરમિયાન પૃથ્વીના 2 રાઉન્ડ જેટલા હતા. લંડનમાં વિદ્યાર્થીજીવનમાં આવેલા ગાંધીજી પુસ્તક અનુસાર રોજ સાંજે આઠ માઇલ ચાલતા હતા અને સૂતા પહેલા 30-40 મિનિટ ફરી ચાલવા જતા હતા.
3. ઘરેલૂ ઉપચાર અને નિસર્ગોપચાર: આ પુસ્તકમાં તેની પ્રતીતિનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે લોકોએ બાળપણમાં માતાના દૂધ પીવા સિવાય તેમના રોજિંદા આહારમાં દૂધનો સમાવેશ કરવાની જરૂર નથી. તેમણે ગાય અથવા ભેંસનું દૂધ ન પીવાની પ્રતિજ્ .ા લીધી, જે ઘરેલું ઉપચાર અને કુદરતી દવાઓમાંની તેમની માન્યતાને દર્શાવે છે. તે તેના પેટની ગરમીને સ .ર્ટ કરવા માટે માટીના સ્લેબ બાંધતો હતો. ભીની કાળી માટીને સુતરાઉ કાપડમાં લપેટીને તેની પાસે રાખી.
4. ગીતાને અનુસરીને: એવું કહેવામાં આવે છે કે આ રોગ મન અને મગજમાં પહેલા ઉદ્ભવે છે અને સકારાત્મક વિચારો આ રોગ થવાનું રોકે છે. મહાત્મા ગાંધી ભગવાન મહાવીર, મહાત્મા બુદ્ધ અને ભગવાન શ્રી કૃષ્ણને પ્રેમ કરતા હતા. તેની હંમેશા ગીતા રહેતી. મહાત્મા ગાંધી મહાવીર સ્વામીના પંચમહાવરત, મહાત્મા બુદ્ધનો અષ્ટકોષ માર્ગ, યોગનો યમ અને ન્યાય અને કર્મયોગ, સંયોગયોગ, અપરિગ્રહ અને સંભવના ગીતાના દર્શનમાં માનતા હતા. માનસિક સ્થિતિને મજબૂત કરવા માટે આ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતું, જેના કારણે તેનું શરીર પણ સ્વચ્છ, શાંતિપૂર્ણ અને સ્વસ્થ રહે છે.
