1 જુલાઈથી લાગુ થશે નવા કાયદા જાણો શુ બદલશે
એફ આઈ આર નોંધવવાની પ્રક્રિયા ડિજિટલ કરાશેૢ જેને નોંધાવવામા ઓછા સમય લાગશે અને પારદર્શિતા વધશે. નવા કાયદા હેઠણ ફોરેંસિક તપાસને આધુનિક તકનીકથી લેસ કરાયુ છે. જેનાથી અપરાધીની તપાસ વધારે વૈજ્ઞાનિક અને સચોટ થશે. નવા કાયદામાં જનભાગીદારી અને તેમના અધિકારો સુનિશ્ચિત કરવા માટે વિશેષ જોગવાઈઓ કરવામાં આવી છે.
1. ભારતીય પીનલ કોડ (IPC) માં સુધારો
અમુક ગુનાઓ માટે મૃત્યુદંડને વૈકલ્પિક સજા તરીકે જાળવી રાખવામાં આવશે, ફરજિયાત સજા તરીકે નહીં. સોશિયલ મીડિયા પર અપરાધ, મોબ લિંચિંગ અને આરોગ્ય સંભાળમાં બેદરકારી જેવી નવી ઘટનાઓ
ગુનાની વ્યાખ્યા કરવામાં આવશે. બળાત્કાર અને હત્યા જેવા કેટલાક ગુનાઓ માટે સજામાં વધારો કરવામાં આવશે.
2. ભારતીય પુરાવા અધિનિયમ (EVA) માં સુધારો
સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ્સ અને ઇલેક્ટ્રોનિક દસ્તાવેજો જેવા ડિજિટલ પુરાવાઓને વધુ સ્વીકાર્ય બનાવવામાં આવશે. બાળકો સામેના ગુનાઓમાં પુરાવા આપવા બાળકોની જુબાનીને વધુ મહત્વ આપવામાં આવે છે
જશે. નિષ્ણાત સાક્ષીઓની જુબાની મજબૂત આધાર પર સ્વીકારવામાં આવશે.
3. ક્રિમિનલ પ્રોસિજર કોડ (CrPC) માં સુધારો
તપાસ પ્રક્રિયાને વધુ કાર્યક્ષમ અને પારદર્શક બનાવવા માટે જોગવાઈઓ કરવામાં આવશે. ધરપકડ માટે નવી માર્ગદર્શિકા હશે, જેથી મનસ્વી ધરપકડ અટકાવી શકાય. જામીનની જોગવાઈઓ વધુ
તેને ન્યાયી બનાવવા માટે ફેરફારો કરવામાં આવશે.
આ ફેરફારોના ઉદ્દેશ્યો
ભારતીય ન્યાયિક સંહિતાના મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય ન્યાયતંત્રને વધુ આધુનિક, પારદર્શક અને સુલભ બનાવવાનો છે. નવા કાયદા હેઠળ નાગરિકોના અધિકારોનું રક્ષણ અને તેમની ભાગીદારીની ખાતરી કરવી.
થઈ ગયુ છે ગુનાઓની તપાસને વધુ અસરકારક બનાવવા ફોરેન્સિક અને ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે. ગુનાઓની તપાસ અને સજામાં ઝડપ આવી શકે છે. પીડિતોને ન્યાય
મુલાકાતની શક્યતા વધી શકે છે. કાયદા અમલીકરણ અધિકારીઓ માટે વધુ જવાબદારી હોઈ શકે છે.
ઓનલાઈન એફઆઈઆર અને ઝડપી તપાસ
એફઆઈઆરથી લઈને કોર્ટના નિર્ણય સુધીની સમગ્ર પ્રક્રિયા ઓનલાઈન હશે.
જો ઈન્ટરનેટ દ્વારા ફરિયાદ નોંધાવવામાં આવે તો 3 કલાકમાં FIR નોંધવામાં આવશે.
7 વર્ષથી વધુની સજા ધરાવતા કેસમાં ફોરેન્સિક તપાસ ફરજિયાત રહેશે.
જાતીય સતામણીના મામલામાં પોલીસે 7 દિવસની અંદર પોતાનો તપાસ રિપોર્ટ જમા કરાવવો પડશે.
ઝડપી સુનાવણી અને નિર્ણય
પ્રથમ સુનાવણીના માત્ર 60 દિવસમાં આરોપો ઘડવામાં આવશે.
ફોજદારી કેસોમાં સુનાવણી પૂર્ણ થયા બાદ 45 દિવસમાં ચુકાદો સંભળાવવામાં આવશે.
ભાગેડુ ગુનેગારો માટે કડક જોગવાઈઓ
ભાગેડુ ગુનેગારોની ગેરહાજરીમાં હવે 90 દિવસમાં કેસ નોંધવાની જોગવાઈ રહેશે.
પીડિતોને ન્યાય
આ ફેરફારોનો ઉદ્દેશ્ય પીડિતોને 3 વર્ષની અંદર ન્યાય આપવાનો છે.
