Chhath Puja 2024: છઠ પૂજાનું વિશેષ ધાર્મિક મહત્વ છે. મહિલાઓ તેમના ઘરની સમૃદ્ધિ અને તેમના બાળકોની સુરક્ષા માટે આ મુશ્કેલ વ્રત કરે છે.
તે સૂર્ય ષષ્ઠી, છઠ, છઠ્ઠી અને દલા છઠ જેવા નામોથી પણ ઓળખાય છે. છઠ પૂજામાં સૂર્ય ભગવાન અને છઠ્ઠી મૈયાની પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વખતે તેની શરૂઆત 5 નવેમ્બરથી થશે. 8મી નવેમ્બરે તેના પારણા થશે. છઠ પૂજા એ મુખ્ય હિંદુ તહેવાર છે જે સૂર્ય ભગવાનની પૂજાને સમર્પિત છે.
તે બિહાર, ઝારખંડ, ઉત્તર પ્રદેશ અને નેપાળના ભાગોમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ તહેવાર ચાર દિવસ સુધી ચાલે છે. મુખ્ય ધાર્મિક વિધિઓમાં અસ્ત અને ઉગતા સૂર્ય બંનેને પ્રાર્થના કરવાનો સમાવેશ થાય છે. ભક્ત,
મહિલાઓ, ખાસ કરીને, ઉપવાસ રાખે છે અને તેમના પરિવારના સભ્યોના સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી માટે પ્રાર્થના કરે છે.
છઠ પૂજા ક્યારે છે?
દર વર્ષે દિવાળીના 6 દિવસ પછી છઠ પૂજા કરવામાં આવે છે. પંચાંગ અનુસાર, આ વર્ષે કારતક મહિનાના શુક્લ પક્ષની ષષ્ઠી તિથિ 7 નવેમ્બરના રોજ સવારે 12.41 વાગ્યાથી શરૂ થશે અને 8 નવેમ્બરના રોજ સમાપ્ત થશે.
નવેમ્બરમાં મોડી રાત 12.34 વાગ્યે હશે. આવી સ્થિતિમાં 7 નવેમ્બરને ગુરુવારે સાંજના અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવશે. બીજા દિવસે 8મી નવેમ્બરે સવારે અર્ઘ્ય ચઢાવવામાં આવશે. આ પછી પારણા થશે.
છઠ પૂજા 2024
છઠ પૂજાનો પ્રથમ દિવસ, 5 નવેમ્બર 2024- નહાય ખાય
છઠ પૂજાનો બીજો દિવસ, 6 નવેમ્બર 2024- ખરના
છઠ પૂજાનો ત્રીજો દિવસ, 7 નવેમ્બર 2024- સાંજે અર્ઘ્ય
છઠ પૂજાનો ચોથો દિવસ, 8 નવેમ્બર 2024- ઉષા અર્ઘ્ય
આ પછી વ્રત કરનાર મહિલાઓ ચોખા, ચણાની દાળ અને ગોળનો પ્રસાદ બનાવીને તેનું સેવન કરે છે. આ દિવસે શુદ્ધ અને સાત્વિક આહાર લેવામાં આવે છે.
નહાય ખાય શું છે nahay khay chhath puja
છઠ પૂજાની શરૂઆત નહાય ખાયની સાથે હોય છે. તેથી આ દિવસ ખૂબ ખાસ હોય છે . નહાય ખાયના દિવસે વ્રત કરનારા સવારે નદીમાં સ્નાન કરે છે જો નદીમાં સ્નાન કરવું શક્ય ન હોય તો તમે ઘરે પણ સ્નાન કરી શકો છો. નહાય ખાયમાં પ્રસાદના રૂપમાં દૂધી, ચણા દાળની શાક, ભાત વગેરે બનાવીને ગ્રહણ કરે છે. બધા પ્રસાદ સિંધાલૂણ અને ઘીથી તૈયાર થાય છે. વ્રતી પ્રસાદ ગ્રહણ કર્યા પછી ઘરના બીજા સભ્યો પણ સાત્વિક પ્રસાદને ગ્રહણ કરે છે.
ખરના kharna chhath puja
છઠ પર્વના બીજા દિવસે ખરના હોય છે. ખરના ના દિવસે સાંજે, ઉપવાસ કરનાર મહિલાઓ ગોળની ખીરનો પ્રસાદ બનાવીને અને પૂજા કર્યા પછી તેમના દિવસભરના ઉપવાસ તોડે છે. ખરનાના દિવસે વ્રતી માત્ર એક જ સમયે સાંજે મીઠા ભોજન કરે છે. આ દિવસે મુખ્ય રૂપથી ચોખા- ગોળની ખીરનો પ્રસાદ બનાવાય છે. જે માટીના ચૂલામાં કેરીના લાકડાને બાળીને બનાવવામાં આવે છે. આ પ્રસાદનું સેવન કર્યા પછી ઉપવાસ કરનારનું નિર્જલા વ્રત શરૂ થાય છે. આ પછી, સીધા પારણા કરવામાં આવે છે.
સાંજે અર્ધ્ય
આ છઠ પૂજા મહત્વપૂર્ણ અને દિવસ ત્રીજુ હોય છે. આ દિવસે ઘર પરિવારના દરેક વ્યક્તિ ઘાટ પર જાય છે અને અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવામાં આવે છે. આ દિવસે ફળ, ઠેકુઆ, ચોખાના લાડુ વગેરેને સૂપમાં ગોઠવીને કમર સુધી ઊંડા પાણીમાં રહીને પ્રદક્ષિણા કરીને અર્ઘ્ય ચઢાવવાની પરંપરા છે. આ છઠ પૂજાનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે.
ઉષા અર્ધ્ય
છઠ પૂજાના છેલ્લા અને ચોથા દિવસે એટલે કે સપ્તમી તિથિએ ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય અર્પણ કરવાની પરંપરા છે. આ પછી, ભક્ત પ્રસાદ લે છે અને પારણા પસાર કરે છે.